برگ تشخیص مالیات یکی از مهمترین اسناد رسمی است که توسط سازمان امور مالیاتی برای مودیان صادر میشود. این سند، میزان مالیاتی را که بر اساس اطلاعات ارائهشده در اظهارنامه مالیاتی محاسبه شده، مشخص میکند و بهعنوان پایهای برای مطالبه مالیات از سوی دولت استفاده میشود. برگ تشخیص مالیات با هدف تضمین شفافیت و عدالت در فرآیند مالیاتی طراحی شده و ابزاری است که به دولت کمک میکند تا از طریق آن درآمدهای مالیاتی خود را به شکلی منظم و عادلانه دریافت کند.
مودیان موظفاند اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان تعیینشده ارسال کنند. در صورتی که با مبلغ اعلامشده در برگ تشخیص مالیات موافق نباشند، میتوانند از روشهای قانونی برای اعتراض به آن استفاده کنند. فرآیند اعتراض شامل مراحل مختلفی است که با ارائه دلایل معتبر و مستندات مالی آغاز میشود.
انواع برگ تشخیص مالیات
برگ تشخیص مالیات در انواع مختلفی صادر میشود که هر کدام به نوع خاصی از مالیاتها مرتبط است. در ادامه، به بررسی سه نوع اصلی برگ تشخیص مالیات میپردازیم:
1 – برگ تشخیص مالیات حقوق
اگر کارفرما یا پرداختکننده حقوق، مالیات مربوط به حقوق کارکنان خود را در زمان مقرر پرداخت نکند یا کمتر از میزان لازم پرداخت نماید، اداره مالیات مکلف است برگ تشخیص مالیات حقوق برای او صادر کند. این برگه شامل میزان مالیات و جریمههای مربوط به عدم پرداخت بهموقع است.
2 – برگ تشخیص مالیات تکلیفی
در صورتی که مودی نسبت به مبلغ مالیات تعیینشده اعتراض داشته باشد، موظف است ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ، اعتراض خود را بهصورت کتبی به اداره مالیات اعلام کند. در صورت عدم اعتراض در این بازه زمانی، برگ تشخیص مالیات تکلیفی بهصورت قطعی در نظر گرفته میشود.
3 – برگ تشخیص مالیات عملکرد
این نوع برگ تشخیص براساس بررسی درآمدهای ابرازی مودی در اظهارنامه مالیاتی و گزارشات فصلی صادر میشود. اگر در بررسیها مغایرتی بین اطلاعات ارائهشده و واقعیت موجود مشاهده شود، برگ تشخیص مالیات عملکرد برای مودی صادر میگردد. مودی نیز در صورت عدم توافق با مبلغ اعلامی، همانند موارد قبل، باید ظرف ۳۰ روز اعتراض خود را ثبت کند.
مودیان مالیاتی در صورتی که نسبت به مبلغ اعلامشده در برگ تشخیص مالیات اعتراض داشته باشند، باید این اعتراض را در مهلت مقرر ثبت نمایند. اگر مودی در این مدت به مبلغ مالیات اعتراض نکند، مالیات قطعی شده و دیگر امکان اعتراض وجود نخواهد داشت. همچنین، در صورت پرداخت بهموقع مالیات تعیینشده، مودیان میتوانند از تخفیف ۴۰٪ جریمههای مالیاتی بهرهمند شوند.
در صورت عدم پرداخت مالیات در زمان تعیینشده، واحد وصول اجرایی اداره مالیات اقدامات قانونی لازم برای وصول مبلغ مالیات و جریمهها را انجام خواهد داد.
مراحل صدور برگ تشخیص مالیات
صدور برگ تشخیص مالیات برای مودیان از مراحل مشخص و قانونی پیروی میکند. در ادامه، بهصورت خلاصه و شفاف، فرآیند صدور این برگه را توضیح میدهیم:
1 – ارسال اظهارنامه مالیاتی توسط مودی
مودیان موظفند اظهارنامه مالیاتی خود را در فرجه قانونی تعیینشده به اداره مالیات ارائه کنند. این اولین گام در فرآیند بررسی و صدور برگ تشخیص مالیات است.
2 – بررسی اظهارنامه مالیاتی توسط ممیزان مالیاتی
پس از ارسال اظهارنامه، ممیزان مالیاتی اظهارنامه را مورد بررسی قرار داده و در صورت وجود هرگونه مغایرت یا نقص، اقدام به صدور برگ تشخیص مالیات میکنند. این مرحله باید حداکثر ظرف یک سال از تاریخ ارسال اظهارنامه انجام شود.
3 – ابلاغ برگ تشخیص مالیات به مودی
پس از صدور برگ تشخیص مالیات، ممیزان اداره مالیات موظفند ظرف یک ماه آن را به مودی ابلاغ کنند. این ابلاغ میتواند بهصورت کتبی یا از طریق سامانههای الکترونیکی صورت گیرد.
4 – قطعی شدن برگ تشخیص مالیات در صورت عدم اعتراض
مودیان ۳۰ روز پس از ابلاغ فرصت دارند تا در صورت نارضایتی از مبلغ اعلامشده، به برگ تشخیص مالیات اعتراض کنند. در غیر این صورت، این برگه قطعی تلقی میشود و مودی موظف به پرداخت مالیات مشخصشده است.
مودیان میتوانند برای مشاهده جزئیات برگ تشخیص مالیات و همچنین اعتراض به آن، به سامانه رسیدگی به اعتراضات مودیان مراجعه کنند.
نحوه دریافت برگ تشخیص مالیات از سامانه ابلاغ
برای دریافت برگ تشخیص مالیات، مودیان میتوانند به دو روش اقدام کنند: روش حضوری و روش آنلاین. روش حضوری شامل مراجعه به اداره مالیات است، اما راهکار آسانتر استفاده از سامانه ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی است. برای مشاهده و دریافت برگ تشخیص مالیات به صورت آنلاین، مراحل زیر را دنبال کنید:
1 – ورود به سامانه
به وبسایت my.tax.gov.ir مراجعه کنید.
2 – وارد کردن اطلاعات
کد ملی، کلمه عبور و عدد امنیتی را وارد کنید.
3 – دریافت رمز یکبار مصرف
رمز یکبار مصرف ۶ رقمی که به شماره شما ارسال میشود را در کادر مربوطه وارد کنید.
4 – دسترسی به کارتابل
از منوی سمت راست، بر روی گزینه «کارتابل ابلاغ الکترونیک» کلیک کنید.
5 – مشاهده برگ تشخیص مالیات
برای مشاهده برگ تشخیص مالیات، بر روی گزینه «نمایش برگ ابلاغ» کلیک کنید.
بعد از مشاهده برگ تشخیص مالیات، میتوانید آن را پرینت گرفته و در صورت نیاز، اقدام به ثبت اعتراض کنید. اگر پس از بررسی برگ تشخیص مالیات، قصد اعتراض به مبلغ آن را دارید، میتوانید بهراحتی از طریق همین سامانه اقدام کنید. در ادامه، مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی به تفصیل توضیح داده خواهد شد.
مهلت و نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیات
بر اساس ماده ۲۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم، اگر مودی نسبت به برگ تشخیص مالیات ابلاغشده اعتراضی داشته باشد، میتواند تا ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ به اداره امور مالیاتی مراجعه کند. این اعتراض میتواند بهصورت شخصی یا از طریق وکیل تامالاختیار انجام شود. مودی باید دلایل، مدارک و اسناد خود را ارائه دهد و بهصورت کتبی درخواست رسیدگی مجدد به برگه تشخیص مالیات را ثبت کند.
علاوه بر مراجعه حضوری، مودیان میتوانند اعتراض خود را بهصورت آنلاین از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی ثبت کنند. در ادامه مراحل ثبت اعتراض و نحوه رسیدگی به پرونده مالیاتی بررسی میشود:
1 – ورود به سامانه
به درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir مراجعه کنید.
2 – ورود اطلاعات
کد ملی و کلمه عبور خود را وارد کنید تا به کارتابل شخصی دسترسی پیدا کنید.
3 – انتخاب گزینه درخواست
پس از ورود به کارتابل شخصی، از منوی سمت راست، گزینه «درخواستها» را انتخاب کنید.
4 – ثبت اعتراض
از منوی سمت راست، گزینه «ثبت اعتراض و شکایات» را انتخاب کنید تا فرایند اعتراض به برگ تشخیص مالیات آغاز شود.
5 – انتخاب پرونده مالیاتی
در صفحه جدید، لیست پروندههای مالیاتی خود را مشاهده خواهید کرد. با کلیک بر روی علامت قلم در ستون «انتخاب پرونده»، پرونده مالیاتی مورد نظر را برای ثبت اعتراض انتخاب کنید.
6 – اعتراض به ممیز کل
از میان گزینههای موجود، بر روی «اعتراض به ممیز کل» کلیک کنید.
7 – وارد کردن اطلاعات
در آخرین مرحله، شماره برگه تشخیص مالیات که قصد اعتراض به آن را دارید، در کادر مربوطه وارد کنید و سپس اطلاعاتی مانند: تاریخ صدور برگه، تاریخ ابلاغ برگه، نوع برگه و شرح اعتراض را ثبت کنید.
با دنبال کردن این مراحل، میتوانید بهراحتی اعتراض خود را ثبت کنید و فرآیند رسیدگی به برگ تشخیص مالیات را آغاز نمایید.
نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیات و مراحل قانونی شکایت
مودیان مالیاتی میتوانند در صورت عدم توافق با مبلغ اعلامشده در برگ تشخیص مالیات، مراحل قانونی اعتراض را طی کنند. این فرآیند دارای چند مرحله است که بهطور دقیق توضیح داده میشود:
1 – مراجعه به رئیس امور مالیاتی و ثبت اعتراض
مودی ابتدا باید اعتراض خود را به رئیس امور مالیاتی ارائه کند. در صورت رسیدن به توافق با رئیس، این توافق پشت برگ تشخیص مالیات ثبت شده و پس از تسویه مالیات، برگ قطعی مالیات صادر میشود.
2 – ارجاع اعتراض به هیات حل اختلاف مالیاتی
در صورت عدم توافق با رئیس امور مالیاتی، مودی باید اعتراض کتبی خود را ظرف ۳۰ روز به هیات سهنفره حل اختلاف مالیاتی تقدیم کند. این هیات شامل ممیز مالیاتی، قاضی دادگستری و نماینده صنف یا سازمان حسابرسی است.
3 – بررسی مدارک توسط هیات حل اختلاف
مودی باید مدارک و دلایل خود را برای هیات حل اختلاف ارائه دهد. سپس این هیات با بررسی مدارک رای صادر میکند. رای ممکن است به تعدیل مالیات، رفع تعرض یا رد شکایت منجر شود. مودی در صورت عدم رضایت از رای هیات بدوی، میتواند ظرف ۲۰ روز به آن اعتراض کند.
4 – ارجاع پرونده به هیات تجدیدنظر مالیاتی
در صورت اعتراض به رای هیات بدوی، پرونده به هیات تجدیدنظر ارسال میشود. پس از بررسی، این هیات برگ قطعی مالیات را صادر میکند که قابل اعتراض مجدد نیست.
5 – بررسی اعتراض مطابق با قوانین خاص
اگر مودی همچنان به مالیات قطعی اعتراض داشته باشد، میتواند براساس مواد قانونی ذیل اقدام کند:
- ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم: این ماده به شکایات ناشی از اقدامات اجرایی راجع به مطالبات مالیاتی میپردازد.
- ماده ۲۵۱ مکرر: در صورت ادعای ناعادلانه بودن مالیات، وزیر اقتصاد میتواند شکایت را به هیاتی سهنفره ارجاع دهد.
- ماده ۲۵۲: این ماده مربوط به شورای عالی مالیاتی است که به بررسی شکایات خاص میپردازد.
6 – اعتراض به دیوان عدالت اداری
اگر مودی نسبت به آراء صادره از هیاتهای حل اختلاف یا مالیات قطعی اعتراض داشته باشد، میتواند شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ارجاع دهد. این مرحله آخرین راهکار قانونی برای اعتراض به برگ تشخیص مالیات است. رای دیوان عدالت اداری قطعی و لازمالاجرا خواهد بود.
بررسی اعتراضها به برگ تشخیص مالیات
بر اساس ماده ۲۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم، مسئول مربوطه موظف است پس از ثبت اعتراض مودی به برگ تشخیص مالیات، در سیستم اقدام کند و ظرف ۳۰ روز از تاریخ مراجعه به موضوع رسیدگی نماید. در صورتی که مسئول مربوطه دلایل و اسناد ارائهشده توسط مودی را کافی برای رد مندرجات برگ تشخیص مالیات تشخیص دهد، این برگه را رد کرده و مراتب را در ظهر برگه درج و امضا میکند.
اگر دلایل و مدارک ارائهشده توسط مودی مؤثر در تعدیل درآمد تشخیص داده شود و این نظر توسط مودی نیز مورد قبول قرار گیرد، نتیجه در ظهر برگه تشخیص درج خواهد شد و به امضای مسئول و مودی میرسد.
در صورتی که مسئول اداره مالیات، دلایل و اسناد ارائهشده را برای رد برگ تشخیص مالیات یا تعدیل درآمد موثر تشخیص ندهد، باید مراتب را بهصورت مستدل در ظهر برگه منعکس کرده و پرونده را برای بررسی به هیئت حل اختلاف ارجاع دهد.
شایان ذکر است که بر اساس ماده ۲۳۹ قانون مالیاتهای مستقیم، در صورتی که مودی ظرف ۳۰ روز بهصورت کتبی اعتراضی نکند یا در مهلت تعیینشده به اداره امور مالیاتی مراجعه نکند، درآمد تعیینشده در برگ تشخیص مالیات قطعی محسوب شده و مودی موظف به پرداخت آن خواهد بود.
نحوه پرداخت برگه قطعی تشخیص مالیات
پس از قبول مبلغ مالیات درجشده در برگ قطعی تشخیص مالیات، مودیان مالیاتی میتوانند از دو روش برای پرداخت مالیات خود اقدام کنند:
1 – مراجعه حضوری به اداره مالیات: مودیان میتوانند به اداره مالیات محل فعالیت خود مراجعه کنند و مالیات را از طریق دستگاههای پوز نصبشده در این ادارات پرداخت نمایند.
2 – پرداخت آنلاین: مودیان همچنین میتوانند از طریق سامانه ابلاغ برگ تشخیص مالیات یا درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی اقدام به پرداخت کنند.
برای پرداخت آنلاین، ابتدا به سایت my.tax.gov.ir مراجعه کنید. با استفاده از کد ملی و رمز عبور، وارد پنل کاربری خود شوید. سپس از منوی سمت راست، گزینه «پرداخت قبضهای مالیات» را انتخاب کنید. بعد از مشاهده و تأیید برگ قطعی مالیات، میتوانید بهراحتی از طریق درگاه پرداخت اینترنتی و با استفاده از کارتهای عضو شبکه شتاب، مالیات خود را پرداخت کنید.
در پایان، باید گفت که :
آگاهی از مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیات و شناخت اشتباهات رایج در این فرآیند میتواند به شما کمک کند تا از حقوق خود بهخوبی دفاع کنید و از پرداخت مالیاتهای ناعادلانه جلوگیری کنید. با رعایت نکات مهمی که در این مقاله به آنها پرداخته شد، میتوانید بهراحتی از مراحل قانونی استفاده کرده و در صورت نیاز، مالیات خود را کاهش دهید.
در این مقاله، با بررسی مفهوم برگ تشخیص مالیات و اهمیت آن شروع کردیم و سپس به شرایط و زمان مناسب برای اعتراض، مراحل اعتراض، مدارک مورد نیاز و مهلتهای قانونی پرداختیم. این اطلاعات به شما کمک میکند تا با دقت و اطمینان بیشتری در برابر سازمان مالیاتی اقدام کنید و از حقوق خود بهرهمند شوید.
در نهایت، فراموش نکنید که استفاده از مشاوره حرفهای و رعایت مهلتهای قانونی در این فرآیند بسیار اهمیت دارد. با اتخاذ رویکرد صحیح و آگاهانه، میتوانید در مواجهه با برگ تشخیص مالیات از حقوق خود به بهترین شکل ممکن دفاع کنید. این امر نه تنها به حفظ منابع مالی شما کمک میکند، بلکه موجب ارتقای فرهنگ مالیاتی در جامعه نیز خواهد شد. شما می توانید با کمک گرفتن از یک وکیل مالیاتی متخصص و معتبر جلوی بسیاری از خسارات وارده را بگیرید و پرونده خود را به سر انجام مناسب برسانید.